hikmetsiz yöneticiler ve hikmetsiz adamları perişanlık getirir, öz eleştiri, Türk Bilge Kağan
[UYGULAMAG YAZISI] ÖZ ELEŞTİRİTÜRK BİLGE KAGAN’DAN ÖZ ELEŞTİRİ
Kök Türk Türkçesi Biçimi: | Türkçe-21 Biçimi: |
Anda kisrä inisi kagan bolmış ärinç. Oglı atı kagan bolmış ärinç. | Ändän sonra, äniŋ küçük kardaş kagan olmuş énç. Äniŋ ogul, äniŋ akraba kagan olmuş énç. |
Anda kisrä inisi içisintäg kılınmaduk ärinç; oglı kaŋın täg kılınmaduk ärinç. | Ändän sonra, äniŋ küçük kardaş, kendiyiŋ büyük kardaş kibi olmadı ärinç. Äniŋ ogul, kendiyiŋ baba kibi olmadı ärinç. |
Biligsiz kagan olurmış ärinç, yablak kagan olurmış ärinç. | Biligsiz kagan oturmuş ärinç, yetersiz kagan oturmuş ärinç. |
Buyrukı ymä biligsiz ärinç, yablak ärmiş ärinç. | Äniŋ komutanlar da biligsiz (émiş) ärinç, yetersiz émiş ärinç. |
Bägläri bodunı tüzsüz üçün, Tabgaç bodun täbligin kürlügin üçün, armakçısın üçün, inili içili kiŋşürtükin üçün, bägli bodunlıg yoŋşurtukın üçün: | Äniŋ begler, äniŋ millet tüzgünlüksüz tiyin; Tabgaç millet kandırgan komplocu tiyin, tuzakçı tiyin, küçük kardaşlı büyük kardaşlı (el ele verip Türk bodunun) kışkırttı tiyin, begli milletli (el ele verip) söylenti yaydı tiyin: |
Türk bodun illädük ilin ıçgınu ıdmış, kaganladuk kaganın yitürü ıdmış. |
Türk bodun, il etindi än ilin elden kaçırmış; kagan etindi än kaganın
yitire kalmış
(yitirip kalmış). |
Tabgaç bodunka bäglik orı oglı kul boldı, silik kız oglı küŋ boldı. | Tabgaç boduna; äniŋ beglik kenç erkek çocuk, köle oldu; äniŋ temiz kız çocuk, cariye oldu. |
Türk bäglär Türk atın ıtı. Tabgaçgı bäglär Tabgaç atın tutupan, Tabgaç kaganka körmiş. | Türk begler, Türk adıyın bıraktı. Tabgaçlaşmış begler, Tabgaç adıyın tutarak, Tabgaç kagana (iş) körmüş. |
İlig yıl işig küçüg birmiş... | Elli yıl, işin küçün vermiş... |
[Kül Tigin Yazıtı’dan] | [Türkçe-21 Biçimi: Türkçe-21 Sitesi] |
Türk Bilge Kagan, mun sözler ilen, monların eleştirmiş; kendiyiŋ atalar kaganlardan ymä komutanlardan ymä, bilgisiz ymä bilinçsiz ymä yeteneksiz ymä olanların. Azuca bir çeşit öz eleştiri yapmış:
“Türk bodunug atı küsi yok bolmazun tiyin...”
“Türk millet adı sanı yok olmasın tiyin...”
Türkçe-21 Sitesi