03 Haziran 2024

ÖZ ELEŞTİRİ

hikmetsiz yöneticiler ve hikmetsiz adamları perişanlık getirir, öz eleştiri, Türk Bilge Kağan

[UYGULAMAG YAZISI] ÖZ ELEŞTİRİ

TÜRK BİLGE KAGAN’DAN ÖZ ELEŞTİRİ

Kök Türk Türkçesi Biçimi: Türkçe-21 Biçimi:
Anda kisrä inisi kagan bolmış ärinç. Oglı atı kagan bolmış ärinç. Ändän sonra, äniŋ küçük kardaş kagan olmuş énç. Äniŋ ogul, äniŋ akraba kagan olmuş énç.
Anda kisrä inisi içisintäg kılınmaduk ärinç; oglı kaŋın täg kılınmaduk ärinç. Ändän sonra, äniŋ küçük kardaş, kendiyiŋ büyük kardaş kibi olmadı ärinç. Äniŋ ogul, kendiyiŋ baba kibi olmadı ärinç.
Biligsiz kagan olurmış ärinç, yablak kagan olurmış ärinç. Biligsiz kagan oturmuş ärinç, yetersiz kagan oturmuş ärinç.
Buyrukı ymä biligsiz ärinç, yablak ärmiş ärinç. Äniŋ komutanlar da biligsiz (émiş) ärinç, yetersiz émiş ärinç.
Bägläri bodunı tüzsüz üçün, Tabgaç bodun täbligin kürlügin üçün, armakçısın üçün, inili içili kiŋşürtükin üçün, bägli bodunlıg yoŋşurtukın üçün: Äniŋ begler, äniŋ millet tüzgünlüksüz tiyin; Tabgaç millet kandırgan komplocu tiyin, tuzakçı tiyin, küçük kardaşlı büyük kardaşlı (el ele verip Türk bodunun) kışkırttı tiyin, begli milletli (el ele verip) söylenti yaydı tiyin:
Türk bodun illädük ilin ıçgınu ıdmış, kaganladuk kaganın yitürü ıdmış. Türk bodun, il etindi än ilin elden kaçırmış; kagan etindi än kaganın yitire kalmış (yitirip kalmış).
Tabgaç bodunka bäglik orı oglı kul boldı, silik kız oglı küŋ boldı. Tabgaç boduna; äniŋ beglik kenç erkek çocuk, köle oldu; äniŋ temiz kız çocuk, cariye oldu.
Türk bäglär Türk atın ıtı. Tabgaçgı bäglär Tabgaç atın tutupan, Tabgaç kaganka körmiş. Türk begler, Türk adıyın bıraktı. Tabgaçlaşmış begler, Tabgaç adıyın tutarak, Tabgaç kagana (iş) körmüş.
İlig yıl işig küçüg birmiş... Elli yıl, işin küçün vermiş...
[Kül Tigin Yazıtı’dan] [Türkçe-21 Biçimi: Türkçe-21 Sitesi]

Türk Bilge Kagan, mun sözler ilen, monların eleştirmiş; kendiyiŋ atalar kaganlardan ymä komutanlardan ymä, bilgisiz ymä bilinçsiz ymä yeteneksiz ymä olanların. Azuca bir çeşit öz eleştiri yapmış:

“Türk bodunug atı küsi yok bolmazun tiyin...”
“Türk millet adı sanı yok olmasın tiyin...”

Türkçe-21 Sitesi

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder